22 เม.ย. รักโลกให้มากขึ้นใน “วันคุ้มครองโลก”

(เรียบเรียงโดย อพัชชา ทองสนิท และ กัญญาณัฐ อาศัย)

เคยหยุดคิดไหมว่า โลกกำลังเปลี่ยนไป อากาศที่ร้อนขึ้นทุกปี ทะเลที่เต็มไปด้วยขยะพลาสติก ป่าที่หายไปทีละผืน และนั่นคือเหตุผลที่มี "วันคุ้มครองโลก" หรือ Earth Day ซึ่งตรงกับวันที่ 22 เมษายนของทุกปี วันที่ชวนให้เราหันกลับมารักโลกใบนี้มากขึ้น

ในปัจจุบัน ปัญหาสิ่งแวดล้อมได้ทวีความรุนแรงขึ้นอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นปัญหาน้ำเสีย อากาศเป็นพิษ หรือการตัดไม้ทำลายป่า ซึ่งล้วนส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ ทำให้เกิดภัยธรรมชาติต่าง ๆ เช่น วาตภัยและอุทกภัย

นอกจากนี้ยังมีปัญหาสิ่งแวดล้อมระดับโลก เช่น

• ปรากฏการณ์เรือนกระจก (Greenhouse Effect)

• การลดลงของชั้นโอโซนในบรรยากาศ

• การขาดแคลนพลังงานและความจำเป็นในการหาพลังงานทดแทนจากน้ำมัน

เพื่อกระตุ้นให้สังคมโลกตระหนักถึงปัญหาเหล่านี้ จึงมีการกำหนดให้ วันที่ 22 เมษายนของทุกปีเป็น "วันคุ้มครองโลก" ซึ่งถือเป็นวันสำคัญของขบวนการอนุรักษ์ธรรมชาติทั่วโลก

วันคุ้มครองโลกถือกำเนิดขึ้นที่ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2513 (ค.ศ. 1970) โดยกลุ่มนักอนุรักษ์ธรรมชาติได้ร่วมกันจัดกิจกรรมแสดงพลัง เพื่อปลุกจิตสำนึกของประชาชนต่อปัญหาสิ่งแวดล้อมที่รุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ

ในการแสดงพลังครั้งแรกนั้น มีประชาชนเข้าร่วมกว่า 20 ล้านคน จากหลายเมืองใหญ่ทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งนำไปสู่ความเปลี่ยนแปลงในระดับนโยบาย รัฐบาลสหรัฐได้เริ่มออกกฎหมายเพื่อควบคุมการกระทำที่ส่งผลเสียต่อธรรมชาติอย่างจริงจัง

ส่วนในประเทศไทยเริ่มพูดถึงวันคุ้มครองโลกอย่างจริงจังครั้งแรกในปี พ.ศ. 2533 นับเป็นจุดเริ่มต้นของยุคสิ่งแวดล้อมในสังคมไทย โดยเฉพาะหลังเหตุการณ์การอัตวินิบาตกรรมของ สืบ นาคะเสถียร หัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เพื่อเรียกร้องให้สังคมเห็นความสำคัญของป่าไม้และสัตว์ป่าที่กำลังถูกทำลาย

โดยได้มีคณาจารย์และนักศึกษาจาก 16 สถาบัน ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมวันคุ้มครองโลก เพื่อรณรงค์สร้างจิตสำนึกด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติ และหาทุนสนับสนุนมูลนิธิสืบนาคะเสถียร สำหรับใช้ในการดูแลรักษาผืนป่ามรดกของประเทศไทย

เป้าหมายของวันคุ้มครองโลก

1.เพื่อลดอัตราการเกิดคาร์บอนไดออกไซด์ที่มีอยู่อย่างหนาแน่นในบรรยากาศ

2.เพื่อกำจัดคลอโรฟลูออโรคาร์บอนซึ่งเป็นตัวทำลายสภาพโอโซนและก่อให้เกิดการสะสมความร้อนให้หมดสิ้นไป

3.เพื่ออนุรักษ์สภาพป่าที่เหลืออยู่ ทั้งที่เป็นป่าเบญจพรรณและป่าดงดิบ

4.เพื่อห้ามการซื้อ-ขายสิ่งมีชีวิตที่อาจทำให้ภาวะการเจริญพันธุ์ลดลงหรือหมดสิ้นไป

5.เพื่อคงสภาพระดับประชากรไว้ให้อยู่ในสภาพที่สมดุลกับทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่

6.เพื่อสร้างพลังอำนาจจากองค์กรต่าง ๆ ทั่วโลกให้ร่วมกันปกป้องบรรยากาศ น้ำ และสภาพอื่น ๆ ให้พ้นจากการกระทำที่มิชอบของมนุษย์

7.เพื่อสร้างสำนึกในอันที่จะรักษาโลกไว้ทั้งบุคคล ชุมชนและชาติ

กิจกรรมรณรงค์ที่จัดขึ้น

หลายประเทศได้จัดกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อกระตุ้นให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการดูแลโลก เช่น

1.การส่งเสริมการปลูกต้นไม้ทั่วทุกหนทุกแห่ง โดยเฉพาะแถบแอฟริกา เคนยา ไนจีเรีย และนามิเบีย เป็นต้น

2.การอนุรักษ์ต้นไม้ใหญ่ที่เหลืออยู่ในเมือง หมู่บ้าน และภูเขา

3.รณรงค์ให้มีการอนุรักษ์ป่าธรรมชาติเพื่อเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารและที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า

4.เน้นการคุมกำเนิดเพื่อให้จำนวนประชากรได้คงอยู่ในระดับคงเดิม

5.ให้การศึกษาแก่เยาวชนและประชาชนทั่วไปได้ตระหนักถึงปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น

6.ร่วมกันรักษาความสะอาดตามถนนหนทาง ชายหาด อุทยาน และสถานที่สาธารณะต่าง ๆ

วันคุ้มครองโลกไม่ใช่แค่ “วันเฉลิมฉลอง” แต่เป็นวันที่ทุกคนควรหยุดคิดและเริ่มลงมือทำ เพื่อปกป้องโลกใบนี้จากวิกฤตการณ์ด้านสิ่งแวดล้อมที่กำลังรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ