ย้อนประวัติความเป็นมา “วันนักข่าว” 5 มีนาคม

(เรียบเรียงโดย กัญญาณัฐ อาศัย)

วันนักข่าว หรือ วันสื่อสารมวลชนแห่งชาติ มีจุดเริ่มต้นจากการก่อตั้งสมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทย  เมื่อวันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2498 เพื่อดูแล ส่งเสริมสิทธิ เสรีภาพ และจริยธรรมของผู้ประกอบอาชีพสื่อมวลชนในประเทศไทย

ในปี พ.ศ. 2518 สมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทยได้รวมกับสมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย กลายเป็นสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย และได้กำหนดให้วันที่ 5 มีนาคมเป็น "วันนักข่าว" เพื่อระลึกถึงความสำคัญของอาชีพนักข่าวและส่งเสริมจริยธรรมในการทำงานข่าว

วันนักข่าว ทำให้สมาชิกและผู้ที่ทำงานในวงการข่าวสาร หนังสือพิมพ์ และสื่อมวลชนได้ตระหนักถึงความสำคัญของการนำเสนอข่าวสาร โดยในวันดังกล่าวจะมีการมอบรางวัลนักข่าวดีเด่น ภาพข่าวดีเด่น และข่าวที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม

ในอดีต หนังสือพิมพ์หลายฉบับได้ปฏิบัติตามประเพณีหยุดการวางจำหน่ายในวันที่ 6 มีนาคม ซึ่งเป็นวันหยุดประจำปีของนักหนังสือพิมพ์ แต่ก็มีหนังสือพิมพ์บางสำนักแอบออกวางจำหน่าย เพราะผู้บริโภคมีความต้องการที่สูงขึ้น ทำให้หนังสือพิมพ์หลายฉบับกลับมาวางจำหน่ายในวันที่ 6 มีนาคม จนทำให้ประเพณีนี้ถูกยกเลิกไป

ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2510 ผู้ประกอบวิชาชีพหนังสือพิมพ์ได้กำหนดให้วันที่ 5 มีนาคมเป็นวันหยุดประจำปี โดยวันที่ 4 มีนาคม จะมีการประชุมใหญ่สามัญประจำปีที่สมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทย อาคาร 8 ถนนราชดำเนิน

และนอกจากมีการกำหนดให้วันที่ 5 มีนาคม เป็นวันนักข่าว ก็ยังมีการมอบรางวัล "อิศรา อมันตกุล" เพื่อเป็นเกียรติแก่ นายอิศรา อมันตกุล อดีตนักหนังสือพิมพ์และนายกสมาคมนักข่าวแห่งประเทศไทยคนแรกผู้ล่วงลับ และเพื่อยกย่องนักข่าว และช่างภาพที่มีผลงานดีเด่นประจำปี