“ด้วงสาคู” จากศัตรูตัวร้ายสู่ Super Food!

(เรียบเรียงโดย ปิยะธิดา ผ่านจังหาร)

ด้วงสาคู แมลงกินได้ที่มีหลายชื่อเรียก เช่น ด้วงงวงมะพร้าว ด้วงไฟ ภาคใต้เรียก ด้วงลานหรือแมงหวัง  เป็นแมลงที่หลายคนอาจมองข้าม แต่กำลังกลายเป็นแมลงเศรษฐกิจที่น่าสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยคุณค่าทางอาหารและศักยภาพในการเพาะเลี้ยง

ลักษณะทั่วไปของด้วงสาคู

• ขนาดลำตัวยาว 2.2-3.5 เซนติเมตร 
• ตัวเต็มวัยมีสีน้ำตาลอมส้มหรือสีน้ำตาลปนดำ
• ปากยาวบาง งวงโค้ง มีจุดแต้มสีน้ำตาลเข้มด้านบนของอกปล้องแรก 
• ปีกคู่หน้ามีริ้วรอยเป็นเส้น ๆ
• ตัวผู้ขนเป็นแนวที่ส่วนกลางตามความยาวของงวง
• ตัวเมียมีปลายงวงยาวเรียว
• มีวงจรชีวิต 150-259 วัน

ปัจจุบันเกษตรกรไทยทำการเพาะเลี้ยงด้วงสาคูทั่วทุกภาคในประเทศ โดยเฉพาะภาคใต้ จังหวัดยะลา เนื่องจากมีป่าต้นสาคูในพื้นที่จำนวนมาก จึงสามารถหาวัตถุดิบในการเพาะเลี้ยงได้ง่าย ด้วงสาคูสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย เช่น ปรุงอาหาร เป็นอาหารให้สัตว์เลี้ยง และแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เป็นอีกหนึ่งช่องทางที่สร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรไทยได้เป็นอย่างดี

การเลี้ยงด้วงสาคูกำลังเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากเป็นอาชีพเสริมที่น่าสนใจและให้ผลตอบแทนที่ดี แต่ก่อนจะเริ่มเลี้ยงนั้น มีสิ่งที่คุณควรรู้และเตรียมตัวดังนี้ค่ะ

อุปกรณ์ที่ใช้เลี้ยงประกอบด้วย

1. กะละมังพร้อมฝาปิด
2. สาคูบด กิ่งปาล์มสดบด หัวอาหารผสม 
3. เครื่องบดสับทางปาล์ม
4. ถังหมัก
5. สูตรอาหารเสริม
6. พ่อแม่พันธุ์ด้วงสาคู
7. เปลือกมะพร้าวสด
8. อุปกรณ์อื่น ๆ

ขั้นตอนการผลิตพ่อแม่พันธุ์

1. เตรียมอาหารผสม คือ ต้นสาคูบด 10 กก. ผสมกับอาหารเลี้ยงสัตว์ 0.5 กก.
2. นำส่วนผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วนำไปใส่รองก้นกะละมังหนา 1 นิ้ว
3. นำเปลือกมะพร้าวสดแช่น้ำ แล้วนำมาวางเรียงในกะละมัง และใส่อาหารผสมลงไปในช่องว่างของเปลือกมะพร้าวให้ทั่ว 2 ชั้น ใน 1 กะละมัง
4. คัดเลือกตัวหนอนด้วงสาคูที่โตได้ขนาดอายุ 35-40 วัน ใส่ในกะละมังที่เตรียมไว้ 100 ตัว/กะละมัง
5. ทิ้งไว้รอให้ตัวหนอนด้วงสาคูเข้าฝักดักแด้ 20-30 วัน
6. เก็บฝักดักแด้ออกมารวบรวมกันอีกกะละมัง และรอให้ตัวด้วงเจาะออกจากฝักดักแด้ 5-10 วัน
7. จับตัวด้วงตัวเต็มวัยคัดแยกเพศรอการผสมพันธุ์ ก่อนนำไปปล่อยในกะละมัง ผลิตขยายหนอนด้วงสาคูต่อไป

อ้างอิง:

https://kukrdb.lib.ku.ac.th/doc/sago.pdf

https://www.slri.or.th/bl6a/newsbl6/55