“ด้วงสาคู” จากศัตรูตัวร้ายสู่ Super Food!
“ด้วงสาคู” จากศัตรูตัวร้ายสู่ Super Food!
ทำความรู้จัก “ด้วงสาคู” ที่ตัวอ่อนดูน่ากลัวเหมือนหนอนตัวใหญ่ เป็นศัตรูพืชตัวฉกาจของพืชตระกูลปาล์ม แต่พลิกกลับมาเป็นแมลงเศรษฐกิจที่น่าสนใจด้วยคุณค่าทางอาหารที่มีเพียบ!
(เรียบเรียงโดย ปิยะธิดา ผ่านจังหาร)
ด้วงสาคู แมลงกินได้ที่มีหลายชื่อเรียก เช่น ด้วงงวงมะพร้าว ด้วงไฟ ภาคใต้เรียก ด้วงลานหรือแมงหวัง เป็นแมลงที่หลายคนอาจมองข้าม แต่กำลังกลายเป็นแมลงเศรษฐกิจที่น่าสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยคุณค่าทางอาหารและศักยภาพในการเพาะเลี้ยง
ลักษณะทั่วไปของด้วงสาคู
- ขนาดลำตัวยาว 2.2-3.5 เซนติเมตร
- ตัวเต็มวัยมีสีน้ำตาลอมส้มหรือสีน้ำตาลปนดำ
- ปากยาวบาง งวงโค้ง มีจุดแต้มสีน้ำตาลเข้มด้านบนของอกปล้องแรก
- ปีกคู่หน้ามีริ้วรอยเป็นเส้น ๆ
- ตัวผู้ขนเป็นแนวที่ส่วนกลางตามความยาวของงวง
- ตัวเมียมีปลายงวงยาวเรียว
- มีวงจรชีวิต 150-259 วัน
ปัจจุบันเกษตรกรไทยทำการเพาะเลี้ยงด้วงสาคูทั่วทุกภาคในประเทศ โดยเฉพาะภาคใต้ จังหวัดยะลา เนื่องจากมีป่าต้นสาคูในพื้นที่จำนวนมาก จึงสามารถหาวัตถุดิบในการเพาะเลี้ยงได้ง่าย ด้วงสาคูสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย เช่น ปรุงอาหาร เป็นอาหารให้สัตว์เลี้ยง และแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เป็นอีกหนึ่งช่องทางที่สร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรไทยได้เป็นอย่างดี
การเลี้ยงด้วงสาคูกำลังเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากเป็นอาชีพเสริมที่น่าสนใจและให้ผลตอบแทนที่ดี แต่ก่อนจะเริ่มเลี้ยงนั้น มีสิ่งที่คุณควรรู้และเตรียมตัวดังนี้ค่ะ
อุปกรณ์ที่ใช้เลี้ยงประกอบด้วย
- กะละมังพร้อมฝาปิด
- สาคูบด กิ่งปาล์มสดบด หัวอาหารผสม
- เครื่องบดสับทางปาล์ม
- ถังหมัก
- สูตรอาหารเสริม
- พ่อแม่พันธุ์ด้วงสาคู
- เปลือกมะพร้าวสด
- อุปกรณ์อื่น ๆ
ขั้นตอนการผลิตพ่อแม่พันธุ์
- เตรียมอาหารผสม คือ ต้นสาคูบด 10 กก. ผสมกับอาหารเลี้ยงสัตว์ 0.5 กก.
- นำส่วนผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วนำไปใส่รองก้นกะละมังหนา 1 นิ้ว
- นำเปลือกมะพร้าวสดแช่น้ำ แล้วนำมาวางเรียงในกะละมัง และใส่อาหารผสมลงไปในช่องว่างของเปลือกมะพร้าวให้ทั่ว 2 ชั้น ใน 1 กะละมัง
- คัดเลือกตัวหนอนด้วงสาคูที่โตได้ขนาดอายุ 35-40 วัน ใส่ในกะละมังที่เตรียมไว้ 100 ตัว/กะละมัง
- ทิ้งไว้รอให้ตัวหนอนด้วงสาคูเข้าฝักดักแด้ 20-30 วัน
- เก็บฝักดักแด้ออกมารวบรวมกันอีกกะละมัง และรอให้ตัวด้วงเจาะออกจากฝักดักแด้ 5-10 วัน
- จับตัวด้วงตัวเต็มวัยคัดแยกเพศรอการผสมพันธุ์ ก่อนนำไปปล่อยในกะละมัง ผลิตขยายหนอนด้วงสาคูต่อไป
อ้างอิง:
https://kukrdb.lib.ku.ac.th/doc/sago.pdf
https://www.slri.or.th/bl6a/newsbl6/55